Trój- i czterodrogowe obrotowe zawory mieszające ARV firmy Afriso to urządzenia przydatne praktycznie w każdej instalacji z wykorzystaniem dowolnego źródła ciepła. Pozwalają na skuteczną regulację temperatury w obiegu centralnego ogrzewania.

Zawory obrotowe ARV firmy Afriso stosuje się zwykle jako „mieszacze” gorącej wody z kotła i chłodniejszej wody z jego powrotu. W efekcie zmieszania cieczy w odpowiednich proporcjach uzyskuje się strumień o wymaganej temperaturze. Stosuje się je też jako zawory rozdzielające lub przełączające, gdy wymagane jest rozdzielenie strumienia wody z kotła na dwa obwody. Zawory ARV współpracują z siłownikami ARM o kącie obrotu 90^o, co umożliwia automatyzację ich pracy. Mogą być wykorzystywane w instalacjach z czystą wodą lub wodą zawierającą maksymalnie 50% glikolu.

Rys. 1. Obrotowy zawór mieszający ARV firmy Afriso

Różnica pomiędzy zaworem 3- a 4-drogowym

Wyróżnia się zawory trzy- oraz czterodrogowe. Zawory trzydrogowe działają na zasadzie mieszania strumienia wody o wysokiej temperaturze z wodą o niższej temperaturze. Uzyskuje się dzięki temu wymaganą temperaturę w instalacji. Natomiast zawory czterodrogowe posiadają funkcję podwójnego podmieszania strumieni o wysokiej temperaturze z wodą o niższej temperaturze. W wyniku czego otrzymuje się dwa strumienie wody zmieszanej: zasilający instalację grzewczą oraz powracający do kotła. Dzięki temu zostaje podwyższona temperatura wody powracającej do kotła, co w konsekwencji zwiększa jego żywotność.

Rys. 2. Regulacja instalacji c.o. z kotłem przy pomocy zaworu czterodrogowego ARV oraz regulatora pogodowego

Przykładowe schematy podłączenia

Regulacja instalacji c.o. z kotłem przy pomocy zaworu czterodrogowego ARV oraz regulatora pogodowego ARC (rys. 2)
Na wyjściu z kotła umieszczony jest zawór czterodrogowy ARV (1) z zamontowanym regulatorem pogodowym ARC z wbudowanym siłownikiem (2). Regulator pogodowy ARC steruje zarówno zaworem, jak i pompą obiegową zamontowaną na instalacji (obowiązkowo za zaworem mieszającym).
Na regulatorze pogodowym ARC należy ustawić minimalną temperaturę źródła ciepła, przy której ma się włączyć pompa. Do momentu osiągnięcia tej temperatury, woda będzie krążyła jedynie w krótkim obiegu, pozwalając na szybkie wygrzanie się kotła na paliwo stałe i uchronienie go przed szkodliwym działaniem kondensacji. Po osiągnięciu minimalnej temperatury regulator obraca zawór tak, aby osiągnąć odpowiednią temperaturę na zasileniu instalacji, oraz załącza pompę obiegową, która tłoczy wodę do instalacji.

Rys. 3. Regulacja układu z kotłem na paliwo stałe z zaworem temperaturowym oraz zaworem mieszającym, rozdzielonych sprzęgłem hydraulicznym

Regulacja temperatury odbywa się na podstawie odczytów z czujników temperatury zewnętrznej, temperatury kotła oraz temperatury na rurze zasilającej za zaworem (wszystkie czujniki są elementem standardowej dostawy). Ustawieniami regulatora można sterować również z dowolnego pomieszczenia ogrzewanego domu za pomocą cyfrowego modułu pokojowego DD2+ (5).
Regulator ARC może również działać jako regulator stałotemperaturowy, utrzymujący stałą zadaną temperaturę na zasilaniu instalacji (brak konieczności podłączenia czujnika temperatury zewnętrznej).
Odbiór ciepła z kotła może się odbywać poprzez instalacje grzejnikowe lub płaszczyznowe (najczęściej podłogowe) podłączone do jednego obiegu grzewczego za pomocą kompletnych, odpornych na wysokie temperatury i łatwych w montażu rozdzielaczy poliamidowych do ogrzewania grzejnikowego (MRC) (3) lub też płaszczyznowego (EF1) (4).
Regulacja układu z kotłem na paliwo stałe z zaworem temperaturowym oraz zaworem mieszającym, rozdzielonych sprzęgłem hydraulicznym (rys. 3)
Obieg kotłowy jest wyposażony w zawór temperaturowy ATV (4) zabezpieczający kocioł przed zbyt niską temperaturą wody powracającej. Obieg grzejnikowy wyposażony jest w zawór mieszający ARV (1) do regulacji temperatury wody zmieszanej. Dzięki dodatkowemu siłownikowi ARM (2) oraz regulatorowi pokojowemu ST2 (3) regulacja następuje w sposób automatyczny na podstawie temperatury w pomieszczeniu. W ten sposób kocioł na paliwo stałe zostaje zabezpieczony przed kondensacją, jak również uzyskuje się możliwość stałej regulacji temperatury w pomieszczeniu.
Naprzemienne ładowanie zasobnika c.w.u. z głównego źródła ciepła budynku oraz kominka z płaszczem wodnym (rys. 4)

Rys. 4. Naprzemienne ładowanie zasobnika c.w.u. z głównego źródła ciepła budynku oraz kominka z płaszczem wodnym

W instalacji z kotłem na paliwo stałe, kominkiem oraz zasobnikiem ciepłej wody użytkowej zastosowano zawór trójdrogowy ARV (1) w funkcji przełączania. W momencie kiedy kominek jest wygaszony, zasobnik ciepłej wody użytkowej ładowany jest z głównego źródła ciepła (kotła), którego sterownik włącza pompę przy kotle i podgrzewa wodę w zasobniku. Zawór trójdrogowy ARV, na którym zamontowany jest siłownik dwupunktowy ARM (2), zamyka dopływ czynnika grzewczego z płaszcza kominka.
W momencie rozpalenia w kominku, termostat zanurzeniowy TC2 (3) reaguje na wzrost temperatury powyżej wartości ustawionej na pokrętle i przełącza styki zmuszając siłownik ARM do zamknięcia dopływu czynnika z kotła i całkowite otwarcie ścieżki z kominka. Termostat jednocześnie włącza pompę obiegową umieszczoną przy kominku. Przełączenie zaworu i włączenie pompy obiegowej następuje automatycznie.
W momencie wygaszenia kominka, termostat zanurzeniowy TC2 reaguje na spadek temperatury poniżej wartości ustawionej i przełącza styki elektryczne. Siłownik ARM obraca zawór ARV, ponownie zamykając obieg przez kominek i otwiera obieg przez kocioł. Termostat zanurzeniowy TC2 wyłącza także pompę obiegową przy kominku. W efekcie ładowanie zasobnika znowu odbywa się poprzez główne źródło ciepła. Dzięki takiej instalacji efektywnie wykorzystywane jest ciepło produkowane w kominku.

Opracowano na podstawie
materiałów firmy Afriso