Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej wprowadził zmiany w programach priorytetowych Prosument i Kawka. W ramach Prosumenta zniesiono m.in. obowiązek łączenia instalacji do produkcji ciepła i prądu, wydłużono trwanie programu i zwiększono jego budżet. W przypadku Kawki obniżono wymóg dotyczący liczby mieszkańców miast, które mogą skorzystać ze wsparcia, oraz zawężono możliwe działania inwestycyjne.

Program Prosument został dostosowany do oczekiwań beneficjentów i nowych regulacji prawnych. Wprowadzone zmiany pozwalają na skorzystanie z finansowania mikroinstalacji odnawialnych źródeł energii większej liczbie beneficjentów, poprzez rozdzielenie konieczności łączenia inwestycji w produkcję ciepła i energii elektrycznej oraz obniżenie progu wielkości inwestycji dla gmin.
– Zależy nam na tym, by usprawnić wdrażanie programu Prosument, dlatego w najbliż-szym czasie ogłosimy nabór we wszystkich trzech ścieżkach programu: samorządowej, bankowej i realizowanej przez wojewódzkie fundusze. Liczymy, że w wyniku nowego naboru zwiększy się liczba podmiotów oferujących finansowanie w ramach programu Prosument, co będzie ułatwieniem dla wszystkich, którzy chcą skorzystać z pomocy na inwestycje w mikroinstalacje OZE – oznajmia Dorota Zawadzka-Stępniak, zastępca prezesa zarządu NFOŚiGW.

Wyższe dotacje

Do głównych zmian zatwierdzonych w programie Prosument należy zniesienie obowiązku łączenia instalacji do produkcji ciepła z instalacjami wytwórczymi energii elektrycznej oraz wydłużenie do końca 2016 r. okresu, w którym beneficjenci będą mogli otrzymać preferencyjne warunki wsparcia tj. wyższą dotację.
Na inwestycje w systemy fotowoltaiczne, małe elektrownie wiatrowe i mikrokogenerację o mocy do 40 kWp, do końca 2016 roku można otrzymać dofinansowanie do 40% kosztów kwalifikowanych. W kolejnych latach pomoc spada do 30%. Preferencyjne finansowanie źródeł ciepła obejmuje zakup i instalację kotłów opalanych biomasą, pomp ciepła i kolektorów słonecznych o zainstalowanej mocy cieplnej do 300 kWt. Dla tych przedsięwzięć dofinansowanie wynosi do końca 2016 r. 20% kosztów kwalifikowanych, potem będzie to 15%. W związku z wydłużeniem okresu obowiązywania wyższych stawek dotacji, zwiększono budżet programu przeznaczony na pomoc bezzwrotną z 240 mln zł do 280 mln zł.
Znowelizowany program wprowadza niższe stawki dotyczące maksymalnych, jednostkowych kosztów kwalifikacji instalacji. Obniżki dotyczą kolektorów słonecznych (do 2 tys. zł/kW) oraz systemów fotowoltaicznych (do 7 tys. zł/kW dla instalacji o mocy do 5 kWp i 6 tys. zł/kW – powyżej 5 kWp). Wprowadzono też zmiany w niektórych zapisach dotyczących wymagań technicznych, m.in. dotyczących kotłów na biomasę, pomp ciepła, układów fotowoltaicznych, a także osób uprawnionych do projektowania i montażu instalacji.
W zmienionym programie Prosument dodano też zapis, że w przypadku skorzystania z dofinansowania NFOŚiGW na instalacje o mocy 0-10 kW beneficjent po 1 stycznia 2016 r. nie może korzystać z taryf gwarantowanych, o których jest mowa w Ustawie o OZE.

Więcej beneficjentów Prosumenta

Znacząco, bo z 1 mln zł do 200 tys. zł obniżono dolny próg inwestycji realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego. W przypadku jednostek samorządu terytorialnego rozszerzono też katalog beneficjentów o ich stowarzyszenia oraz spółki prawa handlowego, w których jednostki samorządu posiadają 100% udziałów.
Podniesiono także górną granicę puli środków na pożyczki z dotacją, o jakie będzie mógł się starać bank. Bank będzie mógł wnioskować o dwukrotnie większą kwotę – do 40 mln zł.
Kolejną zmianą jest dopuszczenie WFOŚiGW do udzielania dofinansowania jednostkom samorządu terytorialnego.
Zmienione zapisy programu będą obowiązywały dla nowych naborów prowadzonych przez NFOŚiGW, a także dla wniosków o dofinansowanie składanych po 31 lipca 2015 r. do Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz banku, z którymi NFOŚiGW ma zawarte umowy udostępniania środków.

Zmiany w programie Kawka

NFOŚiGW zweryfikował tak-że program priorytetowy Kawka w celu zapewnienia komplementarności z funduszami unijnymi, w tym Regionalnymi Programami Operacyjnymi na lata 2014-2020. Dzięki wprowadzonym zmianom więcej miejscowości będzie mogło skorzystać z dotacji na zmniejszenie emisji szkodliwych zanieczyszczeń powietrza. Ze wsparcia będzie można skorzystać we wszystkich województwach kraju. Zmieniona została bowiem wielkość miejscowości (określonej jako liczba ludności), z 10 tys. do 5 tys., kwalifikująca przedsięwzięcia z danego obszaru do dofinansowania, przy czym ograniczenie nie dotyczy miejscowości uzdrowiskowych. W zmienionym programie zawężono także katalog przedsięwzięć – do likwidacji bądź modernizacji lokalnych źródeł ciepła oraz do działań edukacyjno-informacyjnych. Wprowadzono przy tym dodatkowe wymagania dla kotłów opalanych paliwem stałym, gdy przedmiotem zadania będzie wymiana istniejącego węglowego źródła ciepła na urządzenie o wyższej sprawności.
– W mniejszych ośrodkach, ze względu na brak systemów centralnego ogrzewania, niska emisja występuje nawet w większej skali aniżeli w dużych miastach. Problem ten został podkreślony w szerokich konsultacjach społecznych, dlatego program Kawka będzie skierowany także do mniejszych miejscowości – dodaje Dorota Zawadzka-Stępniak.
Budżet programu Kawka wynosi 120 mln zł. NFOŚiGW chce w trzecim kwartale tego roku rozpocząć kolejny nabór wniosków dla WFOŚiGW.
W dwóch pierwszych edycjach programu Kawka na poprawę jakości powietrza przyznanych zostało łącznie prawie 637 mln zł. Z finansowania skorzystało ponad 60 miast w 12 regionach kraju. Zlikwidowanych zostało prawie 34,5 tys. pieców węglowych i zastąpiono je przyłączami do miejskich sieci ciepłowniczych i prawie 9 tys. niskoemisyjnymi źródłami ciepła, takimi jak: kotły gazowe, pompy ciepła, ogrzewanie elektryczne.

Cel programu Kawka

Celem Programu priorytetowego Kawka jest zmniejszenie narażenia ludności na oddziaływanie zanieczyszczeń powietrza, w szczególności pyłów PM10, PM2,5 oraz benzo(a)pirenu zagrażających zdrowiu i życiu ludzi w strefach, w których występują znaczące przekroczenia dopuszczalnych i docelowych poziomów stężeń tych zanieczyszczeń i dla których opracowane zostały programy ochrony powietrza. Pieniądze z dotacji płyną do samorządów, ale ostatecznym odbiorcą dofinansowania mogą być m.in. osoby fizyczne, wspólnoty mieszkaniowe, deweloperzy. Dofinansowanie wynosi do 90% kosztów kwalifikowanych inwestycji, z czego ze środków NFOŚiGW dofinansowanie w formie dotacji wynosi 45%. Pozostała część będzie uzupełniana przez wojewódzkie fundusze ochrony środowiska w ustalonej przez nie formie.